Waarborgt de huidige Europese wetgeving voor blootstelling aan lasrook daadwerkelijk een veilige werkomgeving?

India Gate in Delhi slecht te zien door hevige smog

Plymovent is hier niet van overtuigd!

"Voldoen aan de wet- en regelgeving voor lasrook is geen garantie dat je in een veilige omgeving werkt. Dat zegt Michel Ligthart, Product en International Sales Manager bij Plymovent. Hij signaleert drie trends om lassers bewuster te maken van de gevaren van lasrook. “De huidige wetgeving is verre van perfect.”

“In presentaties voor klanten begin ik vaak met een foto van de India Gate Memorial in New Delhi, op een dag vol smog en fijnstof. Je snapt: de boog is op die foto nauwelijks te zien. Toch zou deze luchtkwaliteit in een lashal ruimschoots voldoende zijn om aan de geldende Europese regels omtrent blootstelling aan fijnstof te voldoen. En voor de duidelijkheid: lasrook is fijnstof!”

Belangrijkste bevindingen:

De blootstellingsnorm aan lasrook is 50 keer minder streng dan die van fijnstof in buitenlucht.
Volgens het International Agency of Research on Cancer (IARC) is van lasrook geen ondergrens bekend die 100% veilig is.
De efficiëntie-norm volgens de Europese en ISO standaard 21904 is te laag om de grenswaardes van componenten in lasrook, bijv. chroom-6, te garanderen.

Trend 1: Huidige norm staat een hoge blootstelling toe

Michel: “Fijnstof is een continue bron van irritatie voor je lijf, die op den duur gezondheidsschade geeft. Fijnstof wordt gezien als de nummer drie oorzaak voor het verliezen van levensjaren. Volgens Europese richtlijnen mag de concentratie fijnstof, bij deeltjes kleiner dan 2,5 micronmeter, niet meer zijn dan 20 microgram per kubieke meter.

Lasrook is ook fijnstof en tot 20 keer kleiner dan de hierboven genoemde 2,5 micron. In Nederland is de grenswaarde voor lasrook 1 milligram fijnstof per kubieke meter. Als we dat even omrekenen, kom je uit op 1.000 microgram! Dus je mag als lasser acht uur per dag in een ruimte werken die 50 keer meer fijnstof bevat dan is toegestaan in de buitenlucht. In de meeste landen is deze grenswaarde zelfs nog hoger (= minder streng).”

“Van lasrook is geen ondergrens bekend die 100% veilig is”

“Je denkt dat als je aan die grenswaarde voldoet, je je mensen in een veilige omgeving laat werken. Maar de Europese en nationale wetgeving blijven achter bij de meest recente gezondheidsinzichten. De WHO (World Health Organization) en de hieraan gelieerde IARC (International Agency for Research on Cancer) kennen normen die 50 tot 150 keer lager zijn (= strenger) dan de wettelijke normen nu. En die inzichten druppelen maar langzaam door naar de werkvloer omdat overheden achter de laatste feiten aanlopen bij het definiëren van een veiliger werkomgeving. Bedrijven kunnen zich daarachter verschuilen en weten vaak niet beter.

De blootstellingsnorm aan lasrook kent maar één richting en dat is naar beneden. Sterker nog: van lasrook is er geen ondergrens bekend die 100% veilig is!”

Trend 2: Alle lasrook is volgens de IARC kankerverwekkend

Michel Ligthart - Product en International Sales Manager

Michel: “Er bestaat een Europese standaard voor apparaten die je op de markt brengt. Daarmee verklaar je dat je voldoet aan de officiële, verplichte technische richtlijnen voor de veiligheid. Die standaard is er ook voor lasrookafzuigapparatuur. Een gedeelte van die standaard gaat over de filtratie-efficiëntie van een filter. Als er aan de voorkant van je apparaat vuile lucht ingaat, moet er aan de achterkant voor 99% schone lucht uitkomen. Onder die voorwaarde mag je in sommige landen de gefilterde lucht recirculeren, dus opnieuw in de ruimte brengen. Hier zit ook een discrepantie: de standaard gaat over lasrookafzuiging in het algemeen. Maar lasrook is niet één stof maar een verzamelstof. De standaard garandeert niet dat je voldoet aan de blootstellingsnormen van alle componenten die ín de lasrook voorkomen. Een goed voorbeeld is chroom-6, bewezen kankerverwekkend en aanwezig in lasrook, die onvoldoende in de norm wordt meegenomen.”

“Mensen dénken dat ze veilig lassen omdat ze aan de normen voldoen, maar dat hoeft dus niet zo te zijn”

Trend 3: HEPA-filters in opmars

Michel: “We zien nu gelukkig wel dat mensen zich bewuster worden van die afzonderlijke kankerverwekkende stoffen in lasrook. Daardoor worden ook de eisen aan filters strenger. HEPA filters (high-efficiency particulate airfilter) zijn enorm in opmars. Deze filters zijn zo efficiënt dat ze minimaal 99,7% van alle stofdeeltjes van 0,3 micrometer kunnen tegenhouden. In Amerika zijn HEPA-filters standaard, in Europa worden ze dat steeds meer. Als je die HEPA-filters gebruikt is er een zeer grote waarschijnlijkheid dat je ook voldoet aan blootstellingsnormen van de componenten van lasrook”

“Plymovent vindt de wettelijke blootstellingsnormen conservatief”

Welke zekerheid bieden jullie lassers met Plymovent-apparatuur?

Michel: “Plymovent is niet enkel een leverancier van afzuigapparatuur, we hebben daar ook een visie op. We voldoen natuurlijk aan alle wet- en regelgeving, maar vinden de huidige blootstellingsnormen in veel landen achterhaald. Wij geven klanten advies voor een veilige werkomgeving dat verder gaat dan het wettelijk kader. We noemen maatregelen die bewezen veilig en effectief zijn voor lassers en hun collega’s. Want in een branche waar werkgevers moeilijk personeel kunnen vinden, moet je gewoon geen gezondheidsrisico’s nemen!”