In gebouwen waar laswerkzaamheden worden uitgevoerd, zijn temperatuurregeling en deeltjesvervuiling belangrijke factoren. Schone lucht is hier van essentieel belang. Frisse lucht wordt gewoonlijk aangevoerd door ruimtelijke ventilatie. Maar die is niet voldoende om zwevende vuile lasdeeltjes onder controle te brengen.
Het is efficiënter om zwevende vuile deeltjes zo dicht mogelijk bij de bron af te zuigen. Volgens organisaties op het gebied van gezondheid en veiligheid is bronafzuiging de meest aanbevolen methode om lasrook in de lasindustrie onder controle te brengen”.
Wat is bronafzuiging?
Bronafzuiging is een systeem voor afzuigventilatie waarmee stof, nevel, gas, damp of rook uit de lucht worden verwijderd zodat deze niet worden ingeademd. Een juist ontworpen bronafzuiging zal:
- de lucht verzamelen die de vuile stoffen bevat;
- ervoor zorgen dat deze stoffen in bedwang worden gehouden en uit de buurt van mensen worden gehouden;
- de lucht (zo nodig) reinigen en de vuile stoffen veilig afvoeren.
Er zijn verschillende soorten systemen voor bronafzuiging, zoals afzuigarmen, werktafels met onder- en achterafzuiging, een draagbare lasrookafzuiger of mobiele lasrookafzuiging. Een eenvoudige bronafzuiging bestaat meestal uit de volgende onderdelen:
- Kap(pen) – om zwevende vuile stoffen te verzamelen op of nabij de plaats waar deze ontstaan (de bron).
- Leidingen – om de vuile stoffen vanuit de buurt van het proces weg te voeren.
- Luchtreiniger – om de afgezogen lucht te filteren en te reinigen.
- Ventilator – die van de juiste grootte en het juiste type moet zijn om voor voldoende ‘afzuiging’ naar de kap te zorgen.
- Afvoer – voor de veilige afvoer van gereinigde, afgezogen lucht naar de atmosfeer.
Het juiste soort bronafzuiging
Het hangt van allerlei factoren af wat het juiste type bronafzuiging is voor uw specifieke lasprocessen. Een standaardsysteem is wellicht goed genoeg voor u. Maar het systeem moet wel geschikt zijn voor het doel en in staat zijn om de blootstelling toereikend te bestrijden.
Als u wijzigingen moet aanbrengen in een standaardsysteem of wanneer er voor uw bedrijf geen specifiek systeem is, dan kan met een duidelijke specificatie worden bepaald wat u nodig hebt en worden voorkomen dat er misverstanden met de bronafzuigingsleverancier ontstaan. Een specificatie helpt u te beschrijven wat u nodig hebt. Bijvoorbeeld:
- beschrijf het proces, de vervuilende stof, de gevaren hiervan en de bronnen die onder controle moeten worden gebracht, en hoe toereikend de bestrijding moet zijn. De belangrijke chemische en ontvlambare eigenschappen van substanties en producten worden vermeld in het veiligheidsgegevensblad;
- vereisen dat indicators moeten worden aangebracht die laten zien dat het systeem goed werkt;
- vereisen dat het bronafzuigingssysteem gemakkelijk kan worden gebruikt, gecontroleerd, onderhouden en gereinigd, waarbij rekening wordt gehouden met andere risico's, bijvoorbeeld toegankelijkheid, vervuiling van de huid, en afvalverwijdering en filtervervanging zonder dat de vervuiling wordt verspreid;
Zodra de bronafzuiging is geïnstalleerd
De wet schrijft voor dat u ervoor moet zorgen dat de bronafzuiging blijft werken zodra deze is geïnstalleerd. De gebruikershandleiding, het logboek en training helpen u hierbij. De meeste systemen moeten eenmaal per jaar door een competent persoon grondig worden geïnspecteerd en getest om vast te kunnen stellen of het systeem goed werkt en uw werknemers blijft beschermen. Sommige systemen voor bronafzuiging moeten vaker worden geïnspecteerd en getest. Als u een bronafzuigingssysteem hebt dat nog niet in gebruik is genomen, moet u de prestatie laten testen om er zeker van te zijn dat dit systeem de blootstelling toereikend kan bestrijden.
Controle en onderhoud
Hoe vaak u uw systeem controleert en hoe u dit doet, hangt af van de complexiteit van het systeem, hoe waarschijnlijk het is dat het systeem uitvalt, en wat de gevolgen zijn als dat gebeurt. Een gecompliceerde bronafzuiging moet vaker worden gecontroleerd en onderhouden wanneer de gevolgen ernstig zijn als deze afzuiging zou uitvallen.
Gaandeweg krijgt u meer ervaring met het gebruik van een systeem voor bronafzuiging. Op basis daarvan kan het nodig zijn om de frequentie van de controles in de handleiding naar eigen inzicht te wijzigen.
Controles en onderhoudswerkzaamheden hebben vaak betrekking op vier soorten onderdelen:
- bewegende onderdelen die kunnen slijten, zoals ventilatorlagers of filterschudders;
- niet-bewegende onderdelen, zoals kappen, leidingwerk en afdichtingen (die te lijden kunnen hebben van fysische of chemische schade en slijtage);
- onderdelen die achteruitgaan vanwege het gebruik, zoals filters of flexibel leidingwerk; Vooral in het geval van filters kan het van cruciaal belang zijn om het filter op tijd te vervangen en het juiste vervangingsfilter te gebruiken, aangezien dit een grote invloed kan hebben op de luchtkwaliteit, en dus ook de gezondheid van uw lassers. (zie blog “Wat kan ik verwachten van Plymovent-filters”)
- items die regelmatig aandacht behoeven, zoals slib verwijderen uit een natte wasser.
Als de bronafzuiging vervuild kan raken met toxische substanties, kan het vereist zijn dat u werkvergunningen en formele beschrijvingen van werkmethodes nodig hebt wanneer mensen aan het systeem werken.
